Decyzja prezydenta Nawrockiego wywołała burzę w polskim wymiarze sprawiedliwości. Ekspert mówi o “druzgocących” skutkach.

Mamy do czynienia z sytuacją, gdzie w tej chwili grupa 46 sędziów “przepuszczona” przez tę nową Krajową Radę Sądownictwa, zwaną przez niektórych “neoKRS” (przez przeciwników PiS — red.), została przez prezydenta w jakiś sposób zablokowana. Jednocześnie w tej grupie są sędziowie, którzy namawiali do tego, żeby było stosowane w Polsce orzecznictwo sądów europejskich, czyli krytykowali w tym sensie, reformy poprzedniej ekipy rządzącej. Więc tutaj doszło już do kompletnego zapętlenia — mówi “Faktowi” prawnik Krzysztof Izdebski — ekspert w zakresie przejrzystości życia publicznego i prawa do informacji. Nasz rozmówca dodaje, że “pokaz siły prezydenta Nawrockiego jest druzgocący dla wymiaru sprawiedliwości” i wyjaśnia, jakie mogą być skutki tej decyzji głowy państwa.

W środę 12 listopada Karol Nawrocki poinformował, że odmówił nominacji 46 sędziów. Stwierdził, że przez najbliższe 5 lat żaden sędzia, który według niego kwestionuje uprawnienia prezydenta, konstytucję i polski system prawny, nie będzie awansowany i nie może liczyć na nominację sędziowską.

Nawrocki odmawia nominacji 46 sędziów. “Doszło już do kompletnego zapętlenia”

— Odmawiam nominacji 46 sędziów. Jest to już nie tylko słowny sygnał, (…) ale konkretna decyzja, aby nie dać nominacji. I nie będę także dawał awansów tym sędziom, którzy kwestionują porządek konstytucyjno-prawny Rzeczpospolitej — oświadczył Nawrocki. Prezydent stwierdził, że będzie to “brak zgody przez najbliższe pięć lat”.

Nawrocki wywołał burzę. Bodnar pisał o tym lata temu. Opinia może zaskoczyć

Dodał, że nie będzie dawał awansów sędziom, którzy “słuchają złych podszeptów ministra sprawiedliwości pana Waldemara Żurka, który zachęca sędziów do kwestionowania porządku konstytucyjno-prawnego Rzeczpospolitej”.

Mamy do czynienia z sytuacją, gdzie w tej chwili grupa 46 sędziów “przepuszczona” przez tę nową Krajową Radę Sądownictwa, zwaną przez niektórych “neoKRS”, została przez prezydenta w jakiś sposób zablokowana. Jednocześnie w tej grupie są sędziowie, którzy namawiali do tego, żeby było stosowane w Polsce orzecznictwo sądów europejskich, czyli krytykowali w tym sensie, reformy poprzedniej ekipy rządzącej. Więc tutaj doszło już do kompletnego zapętlenia — mówi “Faktowi” prawnik Krzysztof Izdebski, który od lat zajmuje się tematyką prawa do informacji i partycypacji obywatelskiej.

Przeciwnicy “neoKRS” powinni się w pewnym sensie cieszyć, że prezydent ich zbojkotował, a z drugiej strony zbojkotował ich jednak z innych przyczyn, czyli prawdopodobnie dlatego, że te osoby podpisywały różnego rodzaju listy, krytykujące skutki reform PiS. Wszystko to jest konsekwencją tego, co dzieje się od 10 lat w wymiarze sprawiedliwości

— mówi Krzysztof Izdebski.

Zupełnie wyjątkowa sytuacja”. Prof. Ćwiąkalski wprost o warunkach Ziobry

Przypomnijmy, że sędziowie powołani na swoje stanowiska przez Krajową Radę Sądownictwa, która została ukształtowana za rządów PiS (zwana “neoKRS”), na mocy ustawy, która budzi konstytucyjne wątpliwości, nazywani są przez polityków obecnego obozu rządowego, “neo-sędziami”. Dzieje się tak dlatego, że do 2018 r. sędziowie byli wybierani do KRS przez sędziowskie zgromadzenia ogólne lub zgromadzenia przedstawicieli. Natomiast po zmianach wprowadzonych za czasów rządów PiS i uchwalonych w grudniu 2017 r., sędziowskich członków rady wybiera Sejm, co zrodziło zarzuty o upolitycznienie tej instytucji.

W środę 13 listopada Onet przekazał, że wielu sędziów z listy zablokowanej przez prezydenta, podpisywało w przeszłości listy, krytykujące reformy wymiaru sprawiedliwości w wykonaniu PiS. Chodzi m.in. o list wzywający rząd PiS do respektowania orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które to kwestionowały reformy Zbigniewa Ziobry. Przeczytaj więcej: Skazani przez Nawrockiego. Mamy listę sędziów pozbawionych awansu

Kolejny odcinek chaosu w polskim wymiarze sprawiedliwości
— Praprzyczyną całego chaosu jest przyjęcie ślubowania przez nieprawidłowo obsadzonych sędziów TK przez Andrzeja Dudę w 2015 r. Od tego się wszystko zaczęło. Tutaj bez żadnych wątpliwości Jarosław Kaczyński, Zbigniew Ziobro i reszta tej ekipy wykorzystała pewną okazję, która z kolei wiązała się z pierwotnym, nadmiarowym wyborem dwóch sędziów do TK — wyjaśnia nasz rozmówca, nawiązując do tego, co wydarzyło się w końcówce rządów Ewy Kopacz, gdy Sejm VII kadencji, w którym większość miała koalicja PO–PSL, wybrał pięciu sędziów TK, mimo że miał wybrać trzech.

— PiS objęło władzę i postanowiło “wyłączyć” funkcję kontrolną TK, co miało pomóc zmieniać konstytucję bez zmiany konstytucji, czyli tak naprawdę chodziło o wprowadzanie różnych rozwiązań, w tym takich, które miały zmienić całą strukturę sądów powszechnych czy Sądu Najwyższego — mówi Krzysztof Izdebski.

Dodaje, że “chodziło o to, aby TK tego nie zakwestionował” oraz, że było to “wyczyszczenie pola, które umożliwiło dalsze działania, zresztą jak należy podkreślić nieudane”.

Zbigniew Ziobro był najdłużej urzędującym ministrem sprawiedliwości. A jak wyglądało sądownictwo i czas postępowań po zakończeniu jego rządów? W tej kwestii nic się nie zmieniło na plus i można to określić jako olbrzymie nieudacznictwo w tym zakresie

— zauważa prawnik.

Ministerstwo sprawiedliwości dostało pismo z kancelarii prezydenta. “Brakuje uzasadnienia”

— Ten pokaz siły prezydenta Nawrockiego jest druzgocący dla wymiaru sprawiedliwości m.in. dlatego, że ta sprawa dokłada się do atmosfery budowania braku zaufania do sędziów i sądów. A to z punktu widzenia interesu publicznego, z punktu widzenia tego, że przyjęliśmy, nawet można powiedzieć tysiące lat temu, jakieś standardy dotyczące sędziów i że oddajemy im swoje życie w ich ręce, powoduje podważanie zaufania do sędziów przez organy państwowe. To narusza trójpodział władzy i buduje złą atmosferę wokół sądów, otwiera drogę do tego, żeby społeczeństwo nie miało zaufania do tego, że ten wynik, który w sądzie usłyszą, jest skutkiem niezależnych decyzji — podsumowuje prawnik.