Brud, brak parkingów, sąsiedzi palący na balkonach. Oto cała prawda o życiu w wielkiej płycie

W blokach z wielkiej płyty mieszka ok. 12 mln Polaków. Stawiane w latach 70. i 80. XX wieku budynki lata świetności mają już dawno za sobą. I choć lokatorzy z jednej strony chwalą sobie lokalizację, bliskość do sklepów, szkół, przedszkoli, z drugiej — wskazują na minusy. Brud, głośni lokatorzy, co chwila zmieniający się sąsiedzi, to dopiero początek. — Są też tacy lokatorzy, którzy mieszkają tu od dawna, ale udają, że się nie znamy — mówi “Faktowi” 72-letni Henryk z Bydgoszczy

W Polsce stoi obecnie ok. 60 tys. bloków z wielkiej płyty. Dochodzi w nich powoli do wymiany pokoleniowej — obok 60-, 70- i 80-latków, dla których mieszkanie w wielkiej płycie było długo wyczekiwanym lokum, coraz częściej osiedlają się tu młodzi. Lokale w budynkach, które jeszcze pamiętają lata PRL, są bowiem tańsze od mieszkań w nowoczesnym budownictwie.

Plusem jest to, że bloki wtopiły się w tkankę miast. Minusem, że to stare budownictwo, wymagające coraz większych nakładów. Gdyby je wszystkie zmodernizować jednocześnie, na ten cel potrzeba by 200 mld zł. To jedna piąta rocznego budżetu Polski.

Początkowo zakładano, że bloki postoją 70 lat. Najstarsze już mają 65 lat i zdaniem ekspertów ich żywotność może wynieść nawet 120 lat. — Pierwsze profesjonalne badanie dotyczące stanu technicznego tego rodzaju konstrukcji przeprowadzono w 2018 r. przez Instytut Techniki Budowlanej, na zlecenie Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Badanie to stwierdziło, że budynki z tzw. wielkiej płyty znajdują się w dobrym stanie technicznym i nie stanowią ryzyka katastrof budowlanych. W związku z tym nie jest rozważane ich wyburzanie — zapewnia resort rozwoju. Ministerstwo zapewnia, że uważa się, że po odpowiednich pracach technicznych (tj. remonty,
termomodernizacja, czy wykorzystanie odnawialnych źródeł energii) bloki jeszcze postoją.

termomodernizacja, czy wykorzystanie odnawialnych źródeł energii) bloki jeszcze postoją.

Na co skarżą się mieszkańcy bloków z wielkiej płyty? Brak parkingów i brud
Lokatorzy bloków z wielkiej płyty przyznają, że nie są to idealne miejsca do mieszkania. Lista mankamentów jest długa. — Głównie chodzi o brak miejsc parkingowych. Jak zaczynało się mieszkać w tym bloku, było sześć samochodów. Teraz widać jak to wygląda — mówi Urszula z Katowic, pokazując pełny parking aut. — Jeżeli nie przyjadę do godz. 14, to nie mam gdzie zaparkować. Trochę jest brudno na klatkach schodowych. Mało sprzątają. Dużo też jest mieszkań wynajętych, mało jest stałych mieszkańców. To też jest takim problemem, że nikomu właściwie nie zależy — dodaje
Brak parkingów to problem wszystkich blokowisk w dużych miastach. — Córka, która mnie odwiedza, nie ma gdzie pozostawić samochodu. Aut z roku za rok ludzie mają coraz więcej, a miejsc parkingowych nie przybywa — mówi “Faktowi” Teresa z Bydgoszczy. — Kolejny problem to winda. Mieszkam w wieżowcu i kiedy jest awaria, to dla mnie duże wyzwanie, by wdrapać się na ósme piętro. Z sąsiadami problemów nie ma. No, może z jednym wyjątkiem — dodaje.

Sąsiedzi palą na balkonach, śmiecie się wysypują. Oto prawda o życiu w wielkiej płycie
Sąsiedzi często potrafią uprzykrzyć życie, zwłaszcza że w blokach jest duże zagęszczenie. — Ludzie wymagają wygodny, ale tutaj tego nie zaznamy. Mieszkanie obok mieszkania, ściany nie są zbyt grube. Pięć lat temu, robiąc remont u siebie, położyłem na podłodze izolację. Więc zakładam, że mój sąsiad z dołu ma ciszej — opowiada Damian ze Śląska.
Uciążliwe jest palenie na balkonach. Zwłaszcza że tych balkonów jest dużo. I to, że jest ogromna ilość śmieci. Są one niesegregowane. W dodatku lokatorzy często się zmieniają, robią duże remonty, więc te śmieci nas zalewają — dodaje Beata z os. Tysiąclecia w Katowicach.

Ludzie udają, że się nie znają
Mimo hałasu, brudnych klatek, sąsiadów palących na balkonach i brakujących miejsc parkingowych, mieszkańcy dużych bloków dostrzegają ich zalety. — Mamy tutaj sklepy, są szkoły, przedszkola. Mieszkanie jest być może w pewnych obszarach niewygodne, bo faktycznie wydaje się raz na jakiś czas głośno. Natomiast jest bezpiecznie. Są sąsiedzi, z którymi można się spotykać, z którymi można się dzielić informacjami — dodaje Krzysztof z Katowic.

Od ponad 58 lat mieszkam w tym samym bloku. Dziś już wszystkich nie ma. Pozostały dzieci lub wnuki, bo ludzie niestety odchodzą. Mam jedną sąsiadkę, która choruje na Alzheimera, a syn zna ją tylko, kiedy odbiera emeryturę — mówi Henryk z Bydgoszczy. — Nigdy go nie ma, kiedy jest potrzebny. Są też tacy, którzy mieszkają od dawna, ale udają, że się nie znamy. Jak to z ludźmi — dodaje senior.