Przełomowe decyzje w Hadze: powołano komisję ds. roszczeń Ukrainy. Wołodymyr Zełenski podkreśla znaczenie międzynarodowego wsparcia.

W Hadze podpisano dokumenty, które formalnie uruchamiają kolejny etap międzynarodowych działań wobec skutków wojny w Ukrainie. Pod auspicjami Rady Europy zapadła decyzja o powołaniu komisji, która ma rozpatrywać roszczenia wynikające z rosyjskiej agresji.

Decyzji towarzyszyła obecność Wołodymyra Zełenskiego oraz jasny przekaz ze strony Kijowa. Ukraina domaga się odpowiedzialności Rosji i uznania strat wojennych w ramach międzynarodowego mechanizmu, który ma charakter formalny i opiera się na dokumentach prawa międzynarodowego.

We wtorek, 16 grudnia w Hadze, podczas międzynarodowej konferencji pod auspicjami Rady Europy, podpisano konwencję oraz towarzyszące jej dokumenty dotyczące powołania Międzynarodowej Komisji ds. Roszczeń dla Ukrainy. W skład pakietu weszły również rezolucja oraz akt końcowy konferencji. W podpisaniu dokumentów uczestniczył prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Nowa komisja ma być jednym z elementów mechanizmu, którego celem jest umożliwienie dochodzenia odszkodowań za straty spowodowane rosyjską agresją. Jak przekazał szef holenderskiej dyplomacji David van Weel, siedzibą komisji będzie Holandia. Jej zadaniem ma być rozpatrywanie i potwierdzanie roszczeń, bez przesądzania o faktycznej wypłacie środków.

Rejestr strat i warunki wejścia w życie konwencji
Przyszła komisja będzie rozstrzygać roszczenia wpisane do funkcjonującego już rejestru strat, utworzonego w 2023 r. w ramach Rady Europy. Do tej pory wpłynęło do niego około 80 tys. skarg. Zgłaszały je zarówno osoby fizyczne, jak i instytucje państwowe oraz organizacje, które deklarują straty poniesione w wyniku rosyjskich działań wojennych.

W pracach nad projektem konwencji uczestniczyło ponad 50 państw. Dokument wejdzie w życie po ratyfikacji przez co najmniej 25 sygnatariuszy oraz po zapewnieniu odpowiedniego finansowania działalności komisji. Dopiero wtedy możliwe będzie rozpoczęcie jej formalnych prac nad oceną zgłoszonych roszczeń.

Wystąpienie Zełenskiego w Hadze. Odwołał się do holenderskich ofiar
Przed konferencją Wołodymyr Zełenski oświadczył w Hadze, że Rosja musi zostać pociągnięta do odpowiedzialności za “zbrodnię agresji” przeciw Ukrainie. Później przemawiał również w holenderskim parlamencie, gdzie podkreślił, że wsparcie sojuszników pozostaje dla Ukrainy równie istotne, jak w pierwszych miesiącach inwazji w 2022 r.

W wystąpieniu nawiązał też do zestrzelenia samolotu lotu MH17 w 2014 r. przez rosyjskie wojsko, przypominając, że większość ofiar stanowili obywatele Holandii. Przemówienie zostało przyjęte przez większość deputowanych owacją na stojąco. W obradach nie uczestniczyła prorosyjska partia Forum na rzecz Demokracji (FvD), która zbojkotowała wystąpienie ukraińskiego prezydenta.